26 oktober 2022

Unieke pilot gestart: afval in balen vervoerd over water

Restafval samenpersen tot balen en deze per binnenvaartschip vervoeren in plaats van over de weg, en zo 40 tot 50% CO₂besparen. Diverse organisaties zijn met een unieke proef vanuit Zuid-Limburg gestart. Initiatiefnemer L’Ortye pakt deze pilot op samen met AVR, waste-to-product bedrijf Renewi en Fransbergen, met ondersteuning door Topsector Logistiek, LIOF, Zuid-Limburg Bereikbaar, Bureau Voorlichting Binnenvaart en Blueports.

Het Limburgse bedrijf L’Ortye startte in de week van 17 oktober 2022 met het samenpersen van zo’n 1.500 ton restafval tot balen. Het proces in deze pilot is als volgt; dagelijks storten afvalinzamelvoertuigen van L’Ortye en Renewi bedrijfsmatig restafval op de haven- en overslaglocatie van L’Ortye in Maastricht. Een installatie perst dit afval samen tot een luchtdichte baal, verpakt in folie. Deze balen worden vervolgens geladen in een schip van de firma Fransbergen, dat de balen vervoert naar de afvalenergiecentrale van AVR in Rotterdam.

Tijdens de proef wordt onder andere ervaring opgedaan met het feitelijk verbalen van afval, de op- en overslag, en met het monitoren van de temperatuur in de afvalbalen via sensoren. Dit monitoren is nodig omdat in afval warmte kan ontstaan dat in bepaalde omstandigheden tot brand kan leiden. De verwachting is dat door het verbalen de kans op broei nihil is; er kan tenslotte geen zuurstof bij. Om hier zeker van te zijn, wordt de temperatuur gemeten.

1 schip in plaats van 50 vrachtauto’s

Het vervoer van huishoudelijk restafval per schip naar de afvalenergiecentrale vervangt in de pilot het vervoer per vrachtwagen. Alleen al vanuit Limburg leggen jaarlijks zo’n 6.000 vrachtwagens ongeveer 1,5 miljoen snelwegkilometers af. Het transport over water zorgt voor 40 tot 50% CO₂-reductie en voor een afname van files op de Limburgse en Nederlandse snelwegen. Een ander voordeel is dat het afval gebaald langer opgeslagen kan worden. Hierdoor zijn afvalenergiecentrales beter in staat om het aanbod van energie en warmte, dat vrijkomt bij de verbranding van het afval, goed af te stemmen op de vraag. Zeker in deze tijden van energiecrises is dit een zeer wenselijke situatie. Ook biedt het transport over water mogelijkheden voor de enorme chauffeurstekorten. Een schipper verzet namelijk hetzelfde werk als minimaal 50 vrachtwagenchauffeurs.

Transitie van fossiel naar circulair

Topsector Logistiek, LIOF, Provincie Limburg, Zuid-Limburg Bereikbaar en Bureau Voorlichting Binnenvaart ondersteunen de pilot. Zij werken actief aan het realiseren van de modal shift: vervoer over water in plaats van de weg. De modal shift van afval is nodig vanwege de transitie die de industrie maakt zoals het chemie cluster Chemelot. Een transitie van fossiele grondstoffen (via pijpleidingen) naar circulaire grondstoffen (die veelal niet via pijpleidingen kunnen). De bijkomende logistiek moet zo worden georganiseerd, dat dit niet leidt tot meer vrachtwagens op de weg. Daarom zetten Topsector Logistiek, LIOF, Zuid-Limburg Bereikbaar en Bureau Voorlichting Binnenvaart meer in op alternatieve duurzame vervoerswijzen, zoals vervoer over water.

Opschaling

Over ongeveer 1,5 maand moeten de tussentijdse resultaten van de pilot bekend zijn. Of deze manier van afval vervoeren opgeschaald kan worden, is van een aantal zaken afhankelijk. Zo is het aan gemeentes in Limburg (en de rest van Nederland) om hier bij de aanbesteding van verwerking én vervoer van (huishoudelijk) afval rekening mee te houden. Door ook het vervoer naar de verwerkingslocaties duurzaam aan te besteden, biedt dit logistieke dienstverleners perspectief om te investeren in efficiënte én duurzame logistieke processen.

Unieke pilot gestart: afval in balen vervoerd over water

Miranda Volker

Verzamelen van restafval

Verbalen van afval

Laden van het schip

Klaar voor vertrek

1 schip in plaats van 50 vrachtauto’s

Transitie van fossiel naar circulair

Opschaling