3 november 2022

Logistiek makelaars? Wat doen die eigenlijk?

Stel, je hebt als vervoerder/verlader een sluimerend idee om het wagenpark te verduurzamen. Maar je weet niet goed hoe je dit moet aanpakken. In veel regio’s zijn logistiek makelaars actief, zo ook in Zuid-Limburg. Zij komen graag langs voor een gratis advies, dat het begin kan zijn van een belangrijke energietransitie.

Mark Luikens is zo’n logistiek makelaar, een wat verwarrend begrip misschien. Want deze makelaars geven geen rondleiding – letterlijk althans – maar helpen bij het verkennen van de mogelijkheden, technisch en financieel. Het is bovendien een gratis advies, dat voortkomt uit de politieke motivatie om bedrijven met zachte hand richting duurzaam transport te bewegen. Luikens: “Ik hoor wel eens dat we er zijn om de plannen van de politiek te realiseren, maar ik vind dat te kort door de bocht. Het bedrijfsleven en de belangenorganisaties hebben zich ook gecommitteerd aan de klimaatdoelstellingen. Wat wij doen is bedrijven helpen om die energietransitie ook echt vorm te geven door te adviseren over slimme en duurzame logistiek. Bijvoorbeeld met een ondernemer kiezen voor gebundeld vervoer of vervoer over water in plaats van over de weg.”

Focus verschoven naar reductie emissies

De eerste logistiek makelaars – Luikens is er daar één van – zijn al een jaar of zes bezig. Ooit was er een programma Beter Benutten, dat als doel had om zoveel mogelijk het wegverkeer tijdens de spitsuren van de weg af te halen. Drie jaar geleden verschoof het accent van spitsmijden naar de reductie van emissies; anders gezegd, minder kilometers maken (slimmer rijden) en waar mogelijk inzetten op schone technologie. Dat is nu de focus van een tiental logistiek makelaars, die zich met name in de regio’s Limburg, Gelderland, Overijssel en Zuid-Holland bevinden. “Het is onze taak om de transitie naar duurzaam (goederen)vervoer een enorme boost te geven door bedrijven te helpen bij de afweging die ze moeten maken.”

Wel of niet nu investeren in elektrisch transport?

Net als Luikens steekt ook Christiaan Zweers twee dagen per week tijd in zijn rol als logistiek makelaar. Ook hij heeft ervaring als logistiek manager, onder andere bij Friesland Foods en Basil. Samen werken ze voor de regio Arnhem-Nijmegen (Slim & Schoon Onderweg). Luikens doet hetzelfde voor Zuid-Limburg (Zuid-Limburg Bereikbaar) en Noord-Limburg (Trendsportal). Zweers: “We nemen ondernemers mee over hoe ze kunnen verduurzamen in het wegtransport met bestelauto’s en vrachtwagens. Want ze zien vaak door de bomen het bos niet meer. Dat geldt naast logistiek dienstverleners ook voor bedrijven die werkzaam zijn in de bouwsector, installatiebedrijven, servicebedrijven en semioverheid. Hoe kunnen zij zich voorbereiden op de zero-emissiezones die er aan komen vanaf 2025? Wat moet je doen met investeringen in nieuwe voertuigen, en hoe kun je voldoen aan wensen/eisen van opdrachtgevers op het gebied van duurzame mobiliteit?”

Shift van weg naar water voorleggen

In Zuid-Limburg gebruikt Miranda Volker haar netwerk om ondernemers op het spoor van CO2-reductie te krijgen. Als dochter van een binnenvaartondernemer kent ze die sector als geen ander. “Toen besloten werd om het accent te verschuiven van spitsmijden naar duurzaam transport kwamen er meer mogelijkheden om de modal shift van weg naar water toe te passen. Ik heb veel met verladers gesproken die met containerladingen werken. En ondanks de congestie in de haven van Rotterdam en het capaciteitsgebrek dat je nu veel ziet bij inlandterminals is er wel veel gebeurd.”

Naast binnenvaart heeft Volker ook de zorgsector intensief benaderd als logistiek makelaar. “We proberen zoveel mogelijk aan te haken bij brancheorganisaties en support te leveren. Ik vind dit ontzettend leuk om te doen. Je werkt met enthousiaste ondernemers en het is heel breed. Van het inzetten van een binnenschip voor bijvoorbeeld huishoudelijk afval, tot en met een elektrische bakfiets. Alles komt voorbij.”

Succesvol voorbeeld: suikerbieten over water

Grootste project voor Volker was het verschuiven van suikerbietentransport naar Dinteloord van weg naar water. “Echt een enorm volume van 6.000 ritten vorig jaar dat van de weg is gehaald. Grotendeels zonder subsidie gerealiseerd, vooral ook om toch aan duurzaamheidsdoelen een bijdrage te leveren. Daar ben ik trots op, we doen het samen.” Maar er zijn ook projecten die moeizaam verlopen, zo erkent Volker. Dan is het lang wachten op vergunningen om kades aan te passen en de regelgeving aan te passen.

Mede daarom sluiten de gratis adviestrajecten niet altijd af met een positief resultaat. “Middelgrote bedrijven, zeg maar vanaf tien auto’s, zijn enorm aan het zoeken”, meent Zweers. “We staan met z’n allen aan de vooravond van de echte transitie, die nu langzaam op gang komt. Ik zeg altijd: ga nu doen wat al kan. Schaf een paar elektrische auto’s aan en doe er ervaring mee op. Bijvoorbeeld voor servicemonteurs die thuis kunnen laden. Ik begrijp wel de onrust die er is op dit punt bij ondernemers.”

Financiële prikkels geven duwtje in de rug

Zweers reageert op een recent onderzoek van MKB Nederland. De ondernemersorganisatie hield een enquête onder de leden met de vraag of de recent aangekondigde kabinetsplannen – over het wegvallen van de bpm-regeling voor auto’s op diesel – hen ertoe zal bewegen over te stappen op elektrisch. Amper 10 procent is dat van plan, terwijl er volop modellen in de markt worden gezet.

Onzekerheid over (tussentijds) laden, over actieradius in combinatie met zware lading, zet de meeste ondernemers op de sluimerstand. “We moeten met elkaar wel de feiten onder ogen zien”, zegt Luikens. “Ik snap best dat de ambulante handel bijvoorbeeld, waar ze rijden met bussen en zware aanhangers, nog niet die stap kan zetten. Maar laten we ons richten op bedrijven waar elektrificatie van het wagenpark zowel praktisch als financieel – deels met hulp van de overheid – wel haalbaar is. Ook denk ik aan de bouwlogistiek: het vervoer van bijvoorbeeld straatstenen en betonelementen naar bouwlocaties. Hiervoor kun je prima de binnenvaart inzetten. Vervoer over water is betrouwbaar, flexibel en veelal kosteneffectief. In Limburg en Gelderland zien we mooie voorbeelden van bedrijven die via het water vervoeren.”

Niet altijd gemakkelijk om juiste loket te vinden

Juist de regionale aanpak is volgens Luikens een belangrijke voorwaarde voor succes. Wanneer regio en rijk complementair werken is er meer mogelijk. Landelijk en regionaal zijn er veel initiatieven. Voor bedrijven is het niet gemakkelijk om het juiste loket te vinden wat betreft ondersteuning met kennis en geld om het wagenpark te verduurzamen. “Ik weet dat ondernemers zijn geholpen met regionale logistiek makelaars, omdat wij op de hoogte zijn van landelijke, regionale én gemeentelijke subsidies.”

Luikens zou op zich wel voorstander zijn van meer landelijke coördinatie. “Het is zeker van belang dat vanuit de rijksoverheid een duidelijk beleid komt waar bedrijven zich met hun investeringsplannen aan kunnen vasthouden. Want het komt voor dat dezelfde ondernemer soms drie keer wordt benaderd om deel te nemen aan een programma. Zo erg is dat niet. Belangrijk is dat ze met verduurzaming verder komen. Er liggen nogal wat uitdagingen om te komen tot minder en schonere kilometers in combinatie met een rendabel businessmodel. Wij kunnen op dat gebied ondersteuning bieden.”

Bron en complete artikel: Logistiek.nl